لچکی چیست؟ کاربرد لچکی در ساختمان سازی

لچکی (gusset plate)چیست؟ سوالی است که پاسخش را می­توان از چند زاویه مختلف مورد بررسی قرار دارد. لچکی مقطعی است که در انواع سازه­ ها کاربرد گسترده دارد. کاربرد این مقطع دقیقاً بر اساس مشخصه­ ها و ویژگی های خاص آن مشخص می‌شود. لچکی ها می توانند در تقویت خرپاهای سقف چوبی، اتصال تیرها و شاه تیرها به ستون­ها، اتصال اعضای خرپا، آب بند سدها و … استفاده شوند. یکی از عواملی که باعث می­شود استحکام و مقاومت یک سازه بالا برود کیفیت بالای اتصالات آن سازه است که باید هر ۶ ماه یکبار بررسی شود. لچکی یک نوع اتصال محسوب می‌شود. در ضمن، مطالعه مقاله انواع ورق استیل می تواند گزینه خوبی قبل از شروع این مقاله باشد!

درباره­ لچکی

لچکی یک صفحه­ کم ضخامت است که به طور معمول از فولاد ساخته می­شود. این نوع ورق بنا به کاربردش می­تواند به شکل مثلث، مربع و یا مستطیل باشد. کاربرد این محصول اتصال اجزای مستقل سازه به یکدیگر است. لچکی را می­توان در اشکال متنوع و با اندازه­ های مختلف تهیه کرد. جنس این محصول نیز بنا به کاربردش متفاوت است. به طور کلی لچکی باید مقاومت خوبی در برابر نیروهای خمشی داشته باشد. 

روش ­های تولید لچکی چیست؟

برای تولید این محصول از دو روش استفاده می‌کنند. این دو روش به قرار زیر است: 

• روش تولید گرم:

  در این روش از برش های لیزر و یا هوا برش استفاده می ­کنند. هنگام تولید لچکی با این روش محل برش را با حرارت بسیار بالا ذوب کرده و بدین گونه برش را انجام می ­دهند. این روش بیشتر برای ورق­ های ضخیم مورد استفاده قرار می ­گیرد. 

• روش تولید سرد:

  در این روش ورق با وارد کردن نیروی برشی بسیار زیاد بریده می ­شود.  دستگاهی که با آن این برش انجام می ­شود گیوتین نام دارد. 

کاربرد لچکی

همانطور که پیش از این گفته شد، وظیفه­ اصلی این محصول اتصال بین اجزا است. در زیر به تعدادی از کاربردهای لچکی اشاره می‌شود:

• تقویت خرپاهای سقف چوبی
• اتصال تیرها و شاه تیرها به ستون­ها
• اتصال اعضای خرپا
• مقاوم سازی سازه هایی که وزن زیادی را تحمل می کنند
• اتصال اجزای پل­ها
• آب بند سدها

انواع لچکی با جنس ­های مختلف

به طور معمول جنس پایه­ این محصول فولاد است. اما در صورت نیاز از متریال دیگر نیز برای ساخت انواع لچکی استفاده می­شود. آیا میدانید انواع لچکی چیسن؟ در ادامه انواع لچکی ها از نظر جنس به شرح زیر است:   

• فولاد تولید شده به روش سرد:

  برای ساخت لچکی ­های معمولی از فولادی که به روش نورد سرد تولید شده­ است، استفاده می­شود.

• ورق گالوانیزه:

  ورق گالوانیزه مقاومت بیشتری در برابر  زنگ زدگی دارد. لچکی ­هایی که از ورق­های گالوانیزه تولید می­شوند برای محلی استفاده می شود که امکان خوردگی در آن وجود دارد. قیمت ورق گالوانیزه را به صورت لحظه ای از ما دریافت نمایید.

  لچکی مسی :

   نوعی از لچکی ها در بازار مصالح عرضه می­شود  که برای ساخت آنها از مس استفاده می­شود. این نوع محصول در سازه­ های کوچک مورد استفاده قرار می­گیرد  و دارای ظاهری زیبا است. به همین دلیل این نوع مقاطع در مکان هایی که در معرض دید هستند کاربرد فراوان دارند.

• لچکی آلومینیومی

   لچکی ­های آلومینیومی نیز کاربردی همانند لچکی­ های مسی دارند. این مقاطع نیز در سازه­ های کوچک و در مکان هایی که در معرض دید هستند، مورد استفاده قرار می­گیرند. 

روش های اتصال لچکی به اجزای همجوار

لچکی ها را می­توان با استفاده از روش و ابزارهای مختلف به اجزای همجوار متصل کرد. این ابزار و روش­ها به قرار زیر است.  

• استفاده از پرچ:

  این نوع ابزار اتصال نسبت به بقیه ابزار و روش ها قدیمی تر است.

• استفاده از پیچ و مهره:

  استفاده از پیچ و مهره برای اتصال این مقطع و دیگر اجزا یکی از بهترین ابزار و روش­ها است. استفاده از پیچ  و مهره دارای مزایای زیر است:

1. سرعت نصب و مونتاژ بالا
2. قابلیت باز کردن  و استفاده مجدد
3. نیاز نداشتن به کارگر حرفه ­ای
4. نبودن محدودیت­های آب و هوایی هنگام انجام کار
5. عدم محدودیت در تعداد اجزای اتصال
6. هزینه­ مقرون به صرفه

• امکان استفاده از جوشکاری (برای فلز)
• امکان  استفاده از فشار (برای  چوب)

تقسیم بندی لچکی از نظر پیکربندی

لچکی­ ها را می ­توان بر اساس نیاز با روش­های مختلف در پیکربندی محل اتصال قرار دارد. از جمله این روش­ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:  

• فشرده:

  در این نوع ورق لچکی نزدیک به زاویه قائم بین دو قطعه قرار گرفته و آنها را به هم متصل می­کند.

• نوع غیر فشرده :

  در نوع غیر فشرده لچکی با زاویه ای بازتر اززوایه قائم دو قطعه را به هم وصل می ­کند.

• نوع گسترده:

  در این نوع پیکربندی می­توان چند قطعه متصل شونده را به یکدیگر وصل کرد.  متخصصین می توانند با طراحی زاویه های مختلف لچکی­ تعداد اجزای وصل شونده را  افزایش دهند.

• دو لچکی :

  در بعضی مواقع که وزنی که قرار است به نقطه اتصال سازه ها وارد شود زیاد است، می­توان از دو لچکی استفاده کرد.  

نحوه اجرای لچکی

ورق لچکی در بالا بردن مقاومت ستون ها بسیار موثر است. مثلا برای اتصال بین دو ستون بدین گونه است که در مرحله­ اول دو قسمت از دو ستون را به یکدیگر جوش می­دهند سپس لچکی را نیز به ستون­ها جوش داده  یا پیچ و مهره می­کنند. در نهایت ستون ها با کمک لچکی با یک اتصال قوی به هم وصل می­شوند. اندازه­ لچکی بستگی به نیرویی دارد که قرار است بر آن اعمال شود. هرچه نیروی وارده بیشتر باشد لچکی مورد استفاده باید بزرگتر باشد.

اهمیت مراقبت از اتصالات لچکی

در بعضی مواقع پوشش لچکی هایی که در خرپاهای سقفی استفاده می شوند  بر اثر رطوبت و تجمع گرد و غبار دچار ترک و پوسیدگی می­شوند. برای بالا بردن طول عمر لچکی ها و در کل سیستم اتصالات باید هر ۶ ماه یکبار این اتصالات مورد بررسی قرار بگیرد. احیانا  اگر این اتصالات دچار پوسیدگی شده باشد باید برای رفع آن اقدام کرد. در غیر این صورت پوسیدگی مدام بیشتر شده، باعث ضعیف شدن سازه می‌شود و آسیبهای جبران ناپذیری وارد خواهد کرد. 

گروه تحریریه نیک فولاد

با سالهای سال سابقه در عرصه فولاد و آهن آلات، برای شما می نویسیم. تا نوشته های ما، راهنمایی برای شما باشد و اطلاعات شما را در این رابطه افزایش دهد. چون معتقدیم که دانش بیشتر شما، باعث اتخاذ تصمیم بهینه خواهد شد.